12 lipca 2012 zablokowaniu uległa możliwość edycji Wikipedii dla niezarejestrowanych użytkowników korzystających z usług Neostrady (okolice Poznania), mobilnej sieci Orange i Play.
Ale dlaczego?
Od dłuższego czasu polscy wikipedyści borykają się z problemem wandalizmu ze strony pewnego użytkownika. Wandalizm w Wikipedii nie jest rzeczą niezwykłą – to wolna encyklopedia, którą każdy może edytować, więc każdy chętny edytuje, tylko że niektórzy są raczej chętni niszczyć. Wandalizmy się wycofuje, niszczycieli upomina, a w ostateczności odcina im się na jakiś czas dostęp do edytowania Wikipedii, obojętnie, czy korzystają z konta użytkownika, czy edytują (pseudo)anonimowo, gdzie edycje podpisywane są adresem IP.
Nie w tym przypadku.
Ale czemu aż tyle adresów?
Łącznie zablokowano około 1,1 miliona adresów IP. Problematyczny użytkownik korzysta z trzech sieci należących do dwóch różnych operatorów, przy czym w każdej sieci adresy IP przyznawane są na daną sesję łączenia się z Internetem. Owszem, można patrolować wikipedyjne „ostatnie zmiany” i szukać śladów aktywności danego użytkownika, ale kilku administratorów nieustannie pilnujących jednego człowieka z pasją niszczenia to nie jest synonim pisania encyklopedii. W takim przypadku pozostaje jedynie zablokowanie możliwości edytowania Wikipedii dla konkretnego użytkownika i zgłoszenie szkodliwej działalności odpowiednim działom operatorów (abuse); blokada dostępu dla całych sieci lub ich części następuje wyłącznie wtedy, kiedy wszystkie możliwości rozwiązania sytuacji nie przynoszą skutku.
Ale czemu globalnie?
Skargi na edycje takiego samego typu, z tych samych sieci, pojawiły się też ze strony innych projektów Wikimedia. To dość rozległy „świat” – Wikipedia jest okrętem flagowym wikimediów, ale zdecydowanie nie jest to jedyny okręt w armadzie niosącej wolną wiedzę i edukację. To ponad 750 projektów pisanych w ponad 250 językach – encyklopedie, słowniki, kolekcje tekstów źródłowych, portale informacyjne, zbiory cytatów, biblioteki podręczników, repozytoria mediów. Blokada objęła swoim zasięgiem wszystkie te projekty.
Ale na jak długo?
Teoretycznie blokadę nałożono na rok. Oczywiście nie jest to wymiar absolutny; blokada może ulec natychmiastowemu skróceniu jeśli operatorzy, których już informowano o działalności wandala, podejmą działania, które zapobiegłyby dalszemu niszczeniu Wikipedii. Blokada nie dotyka osób, które korzystają z tych samych zakresów IP, ale edytują z wykorzystaniem konta użytkownika.
Po tygodniu
Pierwsze wypowiedzi rzeczników prasowych Orange i Playa nie nastrajały optymistycznie. Pierwsze wzmianki w prasie internetowej – takowoż. Jednak górę wzięło „rzecznicy swoje, dział operacyjny swoje”, przynajmniej w jednym przypadku.
Sprawą zainteresował się Orange, który na podstawie pokazanych im logów z działalności użytkownika przeszukał swoje rejestry (w których zapisywane jest jaki adres IP został przypisany danemu abonentowi), a po ustaleniu personaliów – skontaktował się ze swoim klientem. Zdecydowana reakcja Orange doprowadziła do zdjęcia 19 lipca 2012 blokad z usługi Neostrada i dostępu do Internetu przez „pomarańczowe” komórki.
Edycja wikimediów z reszty, czyli ok. 480 tysięcy, adresów IP należących do sieci Play jest nadal zablokowana – brak zainteresowania operatora i w konsekwencji niewiedza, czy mamy do czynienia z tym samym użytkownikiem oraz brak pewności co do zaangażowania Playa w poprawianie etyki zachowań w Internecie spowodowały, że blokada nie została cofnięta.