WikiChełmoński
2025

WikiChełmoński – sztuka w sieci, wiedza na wyciągnięcie ręki

WikiChełmoński to ogólnopolska akcja edycyjna, której celem jest popularyzacja twórczości Józefa Chełmońskiego – jednego z najważniejszych przedstawicieli realizmu w malarstwie polskim – poprzez rozwijanie haseł w Wikipedii, tłumaczenia na inne języki, uzupełnianie Wikidanych oraz udostępnianie reprodukcji dzieł w Wikimedia Commons.

WikiChełmoński to część współpracy Stowarzyszenia Wikimedia Polska z Muzeum Narodowym w Poznaniu i Muzeum Narodowym w Krakowie.

Akcja towarzyszy wystawie monograficznej poświęconej twórczości Chełmońskiego – po sukcesie frekwencyjnym w Warszawie, wystawa jest obecnie prezentowana w Poznaniu, a od sierpnia 2025 roku będzie dostępna w Krakowie.

Wystawa to efekt kilkuletniego projektu badawczo-konserwatorskiego, prowadzonego wspólnie przez trzy muzea narodowe – jeden z największych tego typu projektów muzealnych w Polsce.

Pomysł na akcję zrodził się z chęci połączenia pracy badaczy i muzealników z zaangażowaniem społeczności, która współtworzy wolną i dostępną dla wszystkich wiedzę.

Projekt realizowany jest we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie oraz Muzeum Narodowym w Poznaniu.

Wikipedia to dla mnie jedno z najważniejszych narzędzi do upowszechniania wiedzy o kulturze i sztuce. Jest dostępna dla każdego, za darmo, w wielu językach, i może być świetnym przewodnikiem po muzealnych wystawach – opowiada o sztuce w sposób zrozumiały i przystępny. W ramach współpracy GLAM-Wiki pokazujemy instytucjom kultury, jak wykorzystywać Wikipedię do dzielenia się swoją wiedzą i zasobami cyfrowymi. Dzięki temu kolekcje zyskują nieporównywalnie większą widoczność niż w mediach społecznościowych. Wikipedia staje się podręczną encyklopedią sztuki i rzetelnym źródłem wiedzy o dziedzictwie kulturowym – dzięki otwartości instytucji kultury, wiedzy muzealników i zaangażowanie wolontariuszy.

Kamila Neuman

Menadżerka ds. otwartej kultury w Stowarzyszeniu Wikimedia Polska, koordynatorka projektu.

Cele i działania akcji WikiChełmoński

W ramach akcji podejmowane są następujące działania:

Tworzenie i rozwój artykułów Wikipedii – opisy dzieł Chełmońskiego, ich kontekstu historycznego, kulturowego i przyrodniczego. Uwzględniane są także tematy powiązane: konie, ptactwo, krajobrazy, życie wsi.
Tłumaczenia haseł – wybrane artykuły trafiają do innych wersji językowych Wikipedii, zwiększając widoczność twórczości artysty w skali międzynarodowej.
Rozbudowa Wikidanych – uzupełnianie danych i tworzenie połączeń tematycznych wspiera wykorzystanie treści w edukacji i badaniach.
Udostępnianie reprodukcji w Wikimedia Commons – publikacja wysokiej jakości wizerunków dzieł we współpracy z instytucjami kultury.
Szkolenia i wsparcie merytoryczne – szkolenie dla początkujących w ramach Akademii Wikimediów, natomiast wsparcie merytoryczne dostępne jest dla wszystkich uczestników i uczestniczek akcji, w razie potrzeby.

QRpedia – Wikipedia na wystawie

Nowością w ramach projektu WikiChełmoński jest zastosowanie QRpedii podczas wystawy w Muzeum Narodowym w Krakowie, czyli QR kodów kierujących bezpośrednio do Wikipedii. To pierwszy raz, gdy Wikipedia staje się realnym przewodnikiem po muzealnej ekspozycji – dostępnym od razu, na wyciągnięcie telefonu.

QRpedia umożliwia szybki dostęp do treści Wikipedii – wystarczy zeskanować kod QR za pomocą urządzenia mobilnego (np. smartfona), a system automatycznie przekieruje do wersji językowej artykułu odpowiadającej ustawieniom telefonu.

Kody QR będą kierować bezpośrednio do artykułów stworzonych i rozwiniętych w ramach akcji WikiChełmoński, łącząc świat muzeum z zasobami wolnej wiedzy.

QRpedia stanowi praktyczne narzędzie wspierające edukację w przestrzeni muzealnej.

Harmonogram akcji WikiChełmoński

📅 09.04.2025 – rozpoczęcie akcji i publikacja informacji w kanałach komunikacji oraz start konkursu edycyjnego organizowanego w ramach akcji WikiChełmoński

📅 26.04.2025 –specjalne oprowadzanie po wystawie Chełmońskiego w MNP

📅 maj 2025 –webinar dot. tłumaczeń w Wikipedii

📅 29.06.2025 –zakończenie akcji edycyjnej WIkiChełmoński oraz wystawy w MNP

📅 08.08.2025 –otwarcie wystawy w MNK oraz QRpedia w przestrzeni wystawy

📅 06.09.2025 –specjalne oprowadzanie po wystawie Chełmońskiego w MNK

📌 Maj 2025:

szkolenie dla pracowników Muzeum Narodowego w Krakowie – poprawa i uzupełnianie treści Wikipedii (dokładna data zostanie ustalona z MNK)
szkolenie online poświęcone tłumaczeniom haseł – dokładna data zostanie podana w późniejszym terminie

📌 Czerwiec 2025:

webinar podsumowujący akcję i omówienie efektów – dokładna data zostanie podana w późniejszym terminie

Kto może wziąć udział?

Do udziału zaproszone są wszystkie osoby zainteresowane sztuką, dziedzictwem kulturowym, przyrodą i dzieleniem się wiedzą. Zaangażowanie w edycję Wikipedii nie wymaga wcześniejszego doświadczenia – dla uczestników przygotowano szkolenia, materiały oraz wsparcie mentorskie. Dla początkujących przewidziana jest specjalna edycja Akademii Wikimediów.

Dlaczego warto?

Możliwość współtworzenia ogólnodostępnej encyklopedii sztuki
Udział w inicjatywie łączącej kulturę, edukację i nowoczesne technologie
Dostęp do źródeł, wiedzy eksperckiej i unikalnych materiałów
Szansa na nagrody za jakość, liczbę i tłumaczenia haseł oraz pracę nad Wikidanymi
Uczestnictwo w projekcie wspierającym zachowanie i upowszechnianie dziedzictwa kulturowego

Podsumowanie

Wystawy to doskonała okazja do dzielenia się wiedzą. Współpraca instytucji kultury, społeczności edytorskiej i partnerów edukacyjnych umożliwia tworzenie rzetelnych, dostępnych treści, które zwiększają globalną widoczność dziedzictwa kulturowego.
Wikipedia, jako narzędzie wspierające działania muzealne, może być z powodzeniem uwzględniana już na etapie planowania ekspozycji – wzbogacając jej kontekst i trwałość.

🔗 Więcej informacji:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikiprojekt:GLAM/WikiChełmoński

📣 Obserwuj profile:
FB: Wikimedia Polska, Polska Wikipedia, GLAM-Wiki Polska, MNK, MNP

IG: @wikimedia_polska_wikipedia, @thenationalmuseuminkrakow, @muzeum_narodowe_poznan