Wikipedia jest tworzona kolektywnie przez tysiące użytkowników i użytkowniczek każdego dnia. Zależy nam, by grono Wikipedystów cały czas się poszerzało i dołączało do nas jak najwięcej nowych wolontariuszy i wolontariuszek. Cieszymy się z każdej oddolnej inicjatywy mającej na celu rozwijanie Wikipedii.
Grono osób tworzących Wikipedię jest bardzo różnorodne – również pod względem poglądów i przekonań politycznych. To co łączy wszystkich twórców i twórczynie to absolutnie obowiązkowa zasada encyklopedyczności i neutralności Wikipedii.
Każdy artykuł na Wikipedii musi być pisany zgodnie z neutralnym punktem widzenia (NPOV, NPW).
Jest to jedna z naczelnych zasad Wikipedii.
Wikipedia to encyklopedia powszechna, co oznacza dostępność dla każdego i wszechstronność tematyczną. W przypadku niektórych tematów istnieją różne, często sprzeczne, poglądy (różne punkty widzenia), zawsze jednak warto rozróżnić fakt od opinii. Dla przykładu: zamiast pisać minister Jan Kowalski posługuje się mową nienawiści lepiej jest napisać Rzecznik praw obywatelskich twierdził, że Jan Kowalski posługuje się mową nienawiści i umieścić link do źródła. Choć pierwsze zdanie jest opinią i można z nim polemizować, drugie jest już faktem dotyczącym opinii i, ze względu na podanie źródła, nie można go zakwestionować (chyba, że zakwestionuje się źródło albo że wypowiedź zostanie uznana za nieistotną dla biografii ministra). Tak sformułowana teza głosi jedynie, co sądzi rzecznik praw obywatelskich i nie rozstrzyga, czy jego osąd jest słuszny, czy niesłuszny.
Jeśli masz wątpliwości co do zasad neutralności warto zajrzeć na stronę: ttps://pl.wikipedia.org/wiki/Pomoc:Test_NPOV Tutaj za pomocą testu można przeanalizować, jak w praktyce wygląda zasada NPOV.
Zasada neutralnego punktu widzenia ma na celu ustalenie sposobu przedstawiania informacji, dla których istnieją różne punkty widzenia. Dzięki niej, Wikipedia zachowuje bezstronność, nawet w tematach spornych i dyskusyjnych.
Prezentowana w Wikipedii wiedza obejmuje wszystkie istotne i opublikowane w wiarygodnych źródłach informacje na wszelkie możliwe tematy. Sprzeczne poglądy, dla oddania pełnego obrazu rzeczywistości, należy przedstawić, neutralnie i rzeczowo, bez wskazywania, który z nich jest prawidłowy. Dzięki temu Wikipedia nie narzuca jedynego poglądu – umożliwia czytelnikom dokonanie wolnego wyboru i tworzenie własnych opinii.
Bezstronne pisanie nie oznacza:
- prezentowania wyłącznie najbardziej popularnego punktu widzenia;
- wyraźnego wskazywania, że najbardziej popularny punkt widzenia jest tym właściwym;
- że najbardziej właściwym punktem widzenia jest ten pośredni między dwiema skrajnościami, jako rzekomo „najbardziej neutralny”.
Bezstronne pisanie oznacza, że:
- należy przedstawić wszystkie istotne, czyli opublikowane w wiarygodnych źródłach, punkty widzenia w danej sprawie;
- wskazując w miarę możności wszystkie argumenty za i przeciw każdemu z nich;
- oraz kto i dlaczego je popiera.
Kompletny bezstronny artykuł przestawia wszystkie punkty widzenia językiem neutralnym, unikając zwrotów wartościujących, sugerujących, który z punktów widzenia jest tym właściwym. Alternatywnie, gdy kilka osób pisze artykuł, to każda z nich może przedstawić weryfikowalny wiarygodnymi źródłami punkt widzenia bez merytorycznego ingerowania w część pisaną z innego punktu widzenia.
W artykułach zawierających porównanie różnych punktów widzenia niekoniecznie każdy z nich powinien zawierać porównywalną ilość treści. Jeśli istnieje jeden powszechnie akceptowany punkt widzenia i kilka punktów widzenia podzielanych przez nieliczną mniejszość, to należy każdy z nich proporcjonalnie uwzględnić w tekście – pisząc więcej o tym powszechnie akceptowanym i mniej o tych mniejszościowych.
Dążenie do pisania w sposób prawdziwie nautralny to proces trudny i wymagający stałej pracy, jest to równie istotny element edycji jak i sama praca merytoryczna nad źródłami i artykułami. Tak, jak i inne rodzaje pracy w Wikipedii, praca nad neutralnością sprawdza się najlepiej w życzliwej współpracy z innymi wikipedystami i wikipedystkami.
Warto pamiętać, że Wikipedia to przede wszystkim jej społeczność, dlatego zawsze warto czerpać z doświadczenia wikipedystów i wikipedystek z długim stażem, którzy mogą zwrócić uwagę na problematyczne sformułowania czy braki w źródłach oraz podpowiedzieć, jak najlepiej pracować nad neutralnością treści. Wszystkich nowych edytorów i edytorki mogą wesprzeć wiki-przewodnicy, warto zwrócić się do nich o pomoc w razie jakichkolwiek wątpliwości, zarówno technicznych, jak i merytorycznych.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomoc:Przewodnicy
Więcej o zasadach panujących na Wikipedii można przeczytać tutaj: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Neutralny_punkt_widzenia
Polecamy także artykuł o V filarach Wikipedii, to wiedza obowiązkowa dla każdego edytującego!
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Pi%C4%99%C4%87_filar%C3%B3w